बैक तथा वित्तीय संस्थाको आर्थिक वर्ष २०७७-०७८को अपरिष्कृत वित्तीय विवरणअनुसार गत आवमा बैकहरुले ९०.८८ अर्ब रुपैयाँ सञ्चालन नाफा कमाएका छन् । जसमा सरकारलाई तिर्ने विभिन्न प्रत्यक्ष करलगायत काटेर ६३.३७ अर्ब खुद मुनाफा छ । तर, उक्त नाफाबाट लाभांशको रूपमा लगानीकर्तालाई करिब ४८.५८ अर्ब वितरित भयो । त्यसमध्ये पनि करिब ४१.२५ अर्ब बोनस सेयर रहेको छ भने नगद लाभांश भनिएको ७.३३ अर्बबाट लाभांश कर कटाउँदा लगानीकर्ताले करिब ४.९ अर्बमात्र पाए ।
यसरी तथ्यांक हेर्दा बैंक तथा वित्तीय संस्थामा जोखिम मोलेर लगानी गर्ने प्रबद्र्धक तथा साधारण सेयरधनीले भन्दा सरकारले बढी प्रतिफल पाउने गरेको पाइन्छ ।
तर, बजारमा भने बैंक तथा वित्तीय संस्थाले धेरै नाफा कमाए । महामारीमा पनि बैंकहरुले कसरी नाफा कमाए भन्ने इष्र्यामिश्रित आश्चर्यका प्रश्नहरु सबै बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरुमाथि उठिरहन्छ । जसका कारण नाफा कमाउनु नै अपराध हो कि भनेझैं मान्यता स्थापित गर्न खोजिएको देखिएको एक बैंकरले कारोबारलाई बताए । ‘नाफा नगरे कसरी सरकारलाई कर बुझाउने अनि जोखिम मोलेर लगानी गर्ने ? लगानीकर्तालाई के दिने ?’ उनी प्रश्न गर्दछन् ।
तर, के बैंक तथा वित्तीय संस्थामा प्रबद्र्धकदेखि साधारण सेयरधनी लगानीकर्ताले बैंक तथा वित्तीय संस्थामा जोखिम मोलेर लगानी गरेबापत अचाक्ली नै प्रतिफल पाएका छन् त ?
मानौं, कुनै बैंकले १०० रुपैयाँ कुल नाफा कमायो, उसले पहिला त्यो नाफाबाट १० रुपैयाँ कर्मचारीलाई बोनस छुट्याउँछ । त्यसपछि बाँकी ९० रुपैयाँमा सरकारलाई ३० प्रतिशत कर बुझाउँछ, जसमा २७ रुपैयाँ हाराहारी जान्छ । त्यसपछि १०० रुपैयाँ कुल नाफामा ६३ रुपैयाँ चानचुन बाँकी रहन्छ । त्यो ६३ रुपैयाँबाट एक प्रतिशत सामाजिक उत्तरदायित्वका लागि छुट्याएपछि बाँकी ६२.२७ नाफा सिद्धान्ततः लगानीकर्ताको हो । तर, व्यवहारमा भने नेपाल राष्ट्र बैंकले तोेकेका अन्य नियामकीय तथा प्रुडेन्सियल बैंकिङको लागी चाहिने विविध रकम फेरि त्यो करिब ६३ रुपैयाँबाट छुट्याउनुपर्छ । त्यसपछि मात्रै लगानीकर्ताले जोखिम मोलेर गरेको आफ्नो लगानीकोे प्रतिफल पाउँछन् । सरकारले पाउने अझ लाभांश कर तथा ब्याजकरलगायतको अप्रत्यक्ष करको हिसाब गर्दा जोखिम जति लगानीकर्तालाई तथा फाइदा जति सरकारलाई हुने व्यवसायलाई नेपालमा बैंकिङ भनिन्छ ।
किनकि, बाँड्न मिल्ने प्रतिफलबाट पनि बैंक तथा वित्तीय संस्थाको जोखिम कम गर्न एवं अन्य नियामकीय व्यवस्थाअन्तर्गत नाफाबाट केही रकम अझै छुट्याउनुपर्छ । जुन रकम बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई बलियो तथा जोखिमरहित बनाउन हो । तर, पछिल्लो दुई वर्षमा राष्ट्र बैंकले नगद लाभांशलाई दुरुत्साहन गरेपछि बोनस सेयरको नाममा नाफा पुँजीकृत हुँदै गएको छ । एकातिर नाफामा नै संकुचन आउनु अर्कोतिर राष्ट्र बैंकले व्यवस्था गरेअनुरुप बोनस सेयर थपेर पुँजीकृत गर्दै जानुपर्ने बाध्यताले पनि बैंक तथा वित्तीय संस्थालाई आफ्नो व्यवसाय विस्तार गर्न दबाब बढेको छ ।
पछिल्लो वर्ष बैंक तथा वित्तीय संस्थाले आक्रामक कर्जा विस्तार गर्नुमा बोनस सेयर पुँजीकृत गर्नुपर्ने बाध्यता तथा अन्य क्षेत्र सुस्ताएका कारण बैंक तथा वित्तीय संस्थासँग लगानीयोग्य तरलता बढी भएर हो । नेपाल बैंकर्स संघका निवर्तमान अध्यक्ष भुवन दाहालका अनुसार गत आवमा कर्जा विस्तार हुनुमा बजारमा अत्यधिक लगानीयोग्य तरलता रहेको हो । तर, लगानी बढे पनि हरेक वर्ष बैंक तथा वित्तीय संस्थाका लगानीकर्ताले पाउने प्रतिफल भने घट्दै गइरहेको उनको भनाइ छ ।
simply sharing, I've found this interested! Look at it! Betfair Exchanges
ReplyDeleteThis extremely superb buddy!
ReplyDeleteYour blog infourmastion very use full, the locial sait Dr.Sheetu Sing
ReplyDeleteVisit your sait thankyou give the info
Dr.Sheetu Sing
This blog infourmastion very use full the locil Company Acemakers Technologies visit a sait
ReplyDeleteThankyou give the info
Acemakers Technologies
Universe Public School emerges as the beacon of quality education and all-encompassing growth, standing tall as the best RBSC (Rajasthan Board of Secondary Education) school in Jaipur.
ReplyDeleteThe Best RBSC School in Jaipur
Universe Public School Best CBSE schools in Jaipur .has consistently demonstrated a commitment to providing quality education and nurturing well-rounded individuals.
ReplyDeleteUniverse Public School Best CBSE schools in Jaipur
Dr. Sheetu Singh. Renowned for her expertise as an Asthma specialist in Jaipur has dedicated her career to, Dr. Sheetu Singh, has emerged as a leading figure in the fight against asthma in the Pink City.
ReplyDeleteDr. Sheetu Singh – Bast asthma-specialist
Replant Realguru, a trusted name in Jaipur’s real estate market, offers unmatched opportunities to invest in luxury plots near Khatu Shyam Temple. Our plots combine the benefits of modern infrastructure with the tranquility and cultural essence of Khatu Shyam Ji.
ReplyDeletehttps://www.tumblr.com/replantrealguru/765308441383321600/luxury-plots-near-khatu-shyam-temple-jaipur?source=share